මාස නවයක් තරම් වූ වයසක දී මරණාසන්න අත්දැකීම් ලද දරුවකු ගැන ද හෙතෙම විස්තර කෙළේ ය. පසු ව වයස අවුරුදු තුනහමාරේ දී පමණ ආගමික පෙරහරක් නැරඹීමට ගිය දරුවා එහි ක්‍රිස්තුන් වහන්සේ ලෙස සැරසී සිටි අයකු දු‍ටුවේ ය.
“මේ ඉන්නේ ඇත්ත ම ජේසු නෙවේ” දරුවා විරෝධය පෑවේ ය. “මං දැක්කා ජේසු ව, මං මැරුණ වෙලාවෙ”. සිය අත්දැකීම විස්තර සහිත ව පැහැදිලි කළ දරුවා කීවේ ඈත කෙළවරේ “ආලෝකමය ලෝකයක්” සහිත වූ උමගක් දුටු බවත් එහි දී තමන්ට දෙවියන් සමඟ දුව පැන ක්‍රීඩා කිරීමට හැකි වූ බවත් ය.
“මේ තමා ඔහු දුටු ස්වර්ගය පිළිබඳ දර්ශනය” ආචාර්ය මෝස් වැඩි දුරටත් කීවේ ය. මීට අමතරව සිය මරණාසන්න අත්දැකීම් අතර තුර “යළි ඉපදීමට සිය වාරය එනතෙක් පොරොත්තුව සිටින දිව්‍යමය ආත්මයන් හමු වූ දරුවන් තිදෙනකු හෝ සිවු දෙනකු ගැන ආචාර්ය මෝස් සඳහන් කෙළේ ය. “මේක ඔවුන්ට ලොකු අපහසුවක් හිරිහැරයක් වුණා” ආචාර්ය මෝස් කිවේ ය. “මොකද මේ කාරණය ඔවුන්ගේ ආගමික විශ්වාසයන්ට හා පුහුණුවට පටහැණි නිසා... එහෙත් මේ ආත්මයන් ඔවුන්ට ඇත්තෙන් ම මුණ ගැහුණා”
වරක් ආචාර්ය මූඩි “සංකටක සත්කාර වෛද්‍ය විද්‍යා සඟරාවේ” (Journal of Critical Care Medicine) පළ වූ, මරණයේ මුව විට අසලට ම ගොස් අවසන් මොහොතේ යළිත් මෙලොවට පැමිණි එක් හැවිරිදි දැරියක පිළිබඳ පවතක් මට කීවේ ය. සිද්ධියෙන් අනතුරු ව උම‍ඟක් අසලින් යන හැම විට ම, ඈ විප්‍රයෝග කංසා ලක්ෂණ ප්‍රකට කළා ය. දැරියට වයස අවුරුදු තුන හමාර පමණ කාලයේ දී ඇගේ මිත්තණිය බරපතල ලෙස රෝගාතුර වූවා ය. ඇතැම් විට මිත්තණිය මිය යාමට ද ඉඩ ඇතැයි, දැරියට සියුම් ලෙස හඟවන ලදි.
“අනේ... එතකොට අත්තම්මටත් දෙවියො දකින්න, අර මං ගියා වගේ උමග ඇතුළෙන් යන්න වේවි ද?” ඈ අවිහිංසක ලෙස ඇසුවා ය.
ආචාර්ය රිං ගේ අත්දැකීම් අනුව ආගමික හැඩ ගැස්මක් හෝ පසුබිමක් තුළින් මිනිසුන් මරණාසන්න අත්දැකීම් වෙත නැඹුරු වීමේ අමුතු ප්‍රවණතාවක් නැත. සිය ඇදැහීම කවරක් හෝ වේවා ඕනෑ ම අයකුට මේ අත්දැකීම් ලැබීමේ හැකියාව තිබේ. ඔහු යළිත් තහවුරු කොට කී පරිදි මරණාසන්න අත්දැකීම් වලට මුහුණ දෙන පුද්ගලයන්ගේ මරණයට ඇති බිය දුරු වී යයි. “මරණය අසලට ම ගිය ඒත් මරණාසන්න අත්දැකීම් නො ලැබූ අයට මෙහෙම සිද්ධ වෙන්නේ නෑ” ආචාර්ය රිං කී ය. “මරණාසන්න අත්දැකීමට මුහුණ දුන්නු හැම කෙනෙක්ම පාහේ - උග්‍ර අදේවවාදීන් පවා - දෙවියන් පිළිබඳ විශ්වාසය ආයෙත් ගොඩ නඟා ගන්නවා. ඔවුන් තුළ ජීවිතය ගැන, ස්වභාව ධර්මය ගැන, පරිසරය ගැන විශාල සැලකිල්ලක් ඇති වෙනවා. තමා පිළිබඳ ඔවුන් තුළ ඇති දැඩි මතධාරී ස්වභාවය වෙනස් වෙලා අන් අය පිළිබඳ වඩාත් මෛත්‍රී සහගත ස්වභාවයක් ඇති වෙනවා. ඔවුන් බොහොම ආදරණිය පුද්ගලයන් බවට පත්වෙනවා.... ආදරය ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ වැදගත් ස්ථානයක් අත් කර ගන්නවා.... ඒ වාගෙම ජීවිතයේ පරමාර්ථය පිළිබඳ ඔවුන්ට වඩාත් උසස් අවබෝධයක් පහළ වෙනවා.... කොටින්ම ඔවුන් වඩ වඩාත් අධ්‍යාත්මික පුද්ගලයන් බවට පත් වෙනවා.
________________________________________________________________________
(මෙය, කොටස් වශයෙන් පල වන කෘතියක එක් පරිච්ඡෙදයක කොටසක් මිස තනි ලිපියක් ලෙස කියවීම සඳහා සකස් කරන ලද්දක් නො වේ. ලිපියෙහි විස්තර වන විෂය ක්ෂේත්‍රය පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට නම් මෙහි කොටස් මුල සිට කියවීම සුදුසු ය)
